امامزاده معطم طاهر روستاي اهران دماوند
برگرفته از كتاب آثار تاريخي دماوند-اثر ناصر پازوكي طرودي
در ضلع جنوب غربي و در انتهاي خانه‌هاي روستا و در ضلع جنوبي مسجد ده و در موقعيت جغرافيايي 35 درجه و 36 دقيقه و 27.9 ثانيه عرض جغرافيايي و در 52 درجه و 08دقيقه و 47.7 ثانيه طول جغرافيايي و در ارتفاع 1923 متر از سطح دريا، بناي برج مانند مقبره اي وجود دارد كه به امامزاد معطم طاهر شهرت يافته است.
امامزاده معطم طاهردر ضلع جنوبي حياتي واقع شده است كه در ضلع شرقي آن كوچه، در ضلع شمالي آن مسجد و در ضلع غربي آن ديواري وجود دارد كه به پشت آن مدرسه روستا قرار دارد. در ضلع جنوبي حياط و در جبهه غربي بناي امامزاده، كتابخانه روستا و در جبهه شرقي مقبره آشپزخانه مسجد واقع شده كه در ايام مقدس در آن غذاهاي نذري را طبخ مي‌نمايند.
بناي برج مقبره امامزاده داراي طرح مربع مي‌باشد و در ورودي آن در شمال واقع شده و به حياط شمالي باز مي‌شود. در زير سقف با ايجاد چهارگوشواره، بنا به هشت‌ضلعي تبديل شده و روي آن گنبد داخلي با تركيب عرقچين احداث شده است. در بدنه پايين گنبد و حدفاصل ميان گوشواره‌ها، رسمي بندي‌هاي زيبايي تعبيه شده كه موجب جلوه خاص در بنا گرديده و ترك‌هاي متعددي بر اثر گذشت زمان در آن ايجاد شده است. گنبد بيروني بنا از نوع رك چندضلعي بوده و مصالح آن همچون بدنه اصلي مقبره با سنگ لاشه و ملات گچ مي‌باشد.
در ضلع شمالي بناي مقبره و مقابل حياطي كه در ضلع شمالي آن مسجد واقع شده است، در دهه‌هاي اخير، ايواني با مصالح آجر و سيمان احداث كرده‌اند كه به‌عنوان كفش كن و عامل ارتباط امامزاده با فضاي بيروني عمل مي‌نمايد. در ورودي امامزاده در منتهي اليه شرقي ايوان با 4 پله به كف امامزاده ارتباط مي‌يابد.
نماي داخلي مقبره امامزاده معطم طاهر با گچ و نماي بيروني بدنة آن با گچ و خاك و سطح گنبد رك آن با گچ سنتي اندود شده است.
در داخل بنا در 2 قسمت شمالي و جنوبي آن، دو ضريح چوبي وجود دارد كه بر روي دو قبر در درون اتاق قرار گرفته‌اند. ضريح چوبي قسمت جنوبي، به ابعاد 65 × 70 × 185 سانتي‌متر به وسيله صندوق بزرگ‌تري پوشانده شده است. بدنه صندوق داخلي، اشكال هندسي و گياهي منبت‌كاري زيبايي دارد. بر روي صندوق داخلي كتيبه‌اي وجود دارد كه تنها قسمتي از آن قابل خواندن مي‌باشد و عبارات « هذا العمارت مبارك صندوق سيد سادات شهادت العبد محمد امامزاده معطم الطاهر ابن زين العابدين ... » خوانده مي‌شود و بقيه قسمت‌هاي آن ناخواناست.
صندوق چوبي بزرگ‌تر با قطعات چوب به صورت شبكه‌اي مزين ساخته شده و در قسمت بالاي اين صندوق كتيبه‌اي به خط ثلث برروي چوب كنده شده است. كتيبه مذكور از قسمت شرقي آغاز و تقريباً متن آن چنين است: « قال رسول الله صل عليه و آل و سلم فيه المومن من خير و صل عمليه و نبي الله وقف هذا المحجر الشريف المبارك سيد علجناب السيد رسالت كل گلشن ولايت ... امير جلال الدين شاهمير وقفه الله تعالي ظل في ظليل والده الجليل و معز امير حسينيا ... مدظللهي ابدا في شهر جمادي الاول سنه سبعة عشر والف (1057) العمل حي حامل صادرالدين نجار اللهم صل علي نبي و وصي البتول و السبطين العباد و الباقر الصادق و التقي و النثي العسگري صاحب الزمان صلوة الله و سلامه عليه وعليهم اجمعين.»
چنانچه ذكر شد در قسمت شمالي نيز يك قبر ديگر وجود دارد كه بر روي آن نيز ضريح چوبي كوچكي مشابه ضريح چوبي قبر جنوبي قرار دارد،با اين تفاوت كه قسمت فوقاني آن باز و داخل آن به راحتي قابل رؤيت نيست. بدنه ضريح داراي تزئينات منبت‌كاري با اشكال گياهي و هندسي بسيار زيبا و ارزشمند مي‌باشد. در خصوص دو قبر داخل بنا مطابق آنچه كه در قابي چوبي نوشته شده اعتقاد بر اين است كه قبر جنوبي ، متعلق به امامزاده معطم طاهربوده و قبر كوچك شمالي متعلق به شخصي به نام شهيد سيد محمد اسماعيل تعنه مي‌باشد كه از اساتيد فقه و اصول و تفسير علوم قرآني بوده ودر كنار بقعه مكتب خانه‌اي داشته كه پس از شهادت وي به سال 680 ه ق در ماه رجب در جوار امام زاده دفن شده است.
از عناصر معماري داخلي بنا مي‌توان به دو طاقنماي ايجاد شده در پهنه ديوارهاي غربي و شرقي و محراب واقع در ديوار جنوبي بنا اشاره كرد.
بناي امامزاده معطم طاهر از بناهاي قرون 6 و 7 هجري قمري است. دست نوشته‌اي در داخل بنا قرار داردكه نسب و شجره امامزاده را به امام حسين (ع) منتسب نموده است و چنين ذكر شده «… معطم طاهر بن عبدالله طاهربن حسن بن حسين بن عيسي بن يحيي حسين ذالاد معابن زيد الشهيد ابن امام علي بن الحسين ...»
علاوه بر آن ازشخصي به نام « العبد سيد حسين بن حسن كلوايي» به عنوان معمار كل بنا نام برده شده كه در سال 670 هجري قمري اين بنا را احداث نموده است. صندوق‌هاي چوبي بنا نيز به استناد كتيبه آن‌ها به سال 1057 ويژه قمري توسط صدرالدين نجار ساخته شده است. بخش‌هايي از اين بنا دچار آسيب شده كه نسبت به ترميم آن‌ها بايد اقدام عاجل صورت پذيرد. اين بنا از معدود امامزاده هاي منطقه مي‌باشد كه تغييرات متأخر صورت گرفته در آن، بسيار اندك است.