نكوداشت

اسحاق خانزادي

صدابردار، صداگذار و ميكساژ برجسته سينماي ايران

صدا يكي از مهمترين ابزاري است كه بين فيلم و تماشاگر ارتباط واقعي و قابل باور برقرار مي سازد و اين بخاطر واقعي بودن آن است.صدا در سينما برخلاف تصوير يك مجموعه صوتي است كه بايد تمام اجزاء آن كنترل شده باشد. صداهاي زمينه، گفتگوها، موسيقي و سكوت از جمله اين اجزاء مي باشد. اين چهار نوع صدا در سينماي كنوني دنيا از اهميت بالايي برخوردار است. به اين ترتيب تركيب و هماهنگي صدا و تصوير در سينما امري مهم بوده و از شاخص هاي يك فيلم به شمار مي رود. سينما از آغاز پيدايش آن در ايران به تبع سينماي جهان يك دوره كوتاه صامت را پشت سر نهاد و رفته رفته زبان گشود اما تا صدا با تصوير عجين شود، تصوير براي زبان گشودن بي تابي مي كرد. حاشيه نويسي و ميان نويسي تصوير و تقلا و قيل و قال ديلماج در نقل ماجراي فيلم، امداد از موسيقي و اركستر در حاشيه پرده به عنوان شكلي از صدا، براي ياري رساندن و القاي هويت تصويري راضي كننده نبود. در آن زمان رشد تكنولوژي و صنعت سينما در سطحي نبود كه بتوان همزمان صدا و تصوير را بر نوار فيلم ضبط نمود. به اين ترتيب كيفيت ناهنجار پخش صدا باعث مي شد كه بينندگان نتوانند موضوع فيلم را دريابند و آن را دنبال نمايند.

فيلم «دختر لر» كه در سال 1312 به عنوان نخستين فيلم ناطق سينماي ايران ساخته و عرضه شد، با اين كيفيت در سينماها به نمايش درآمد.

اسحاق خانزادي از معدود هنرمندان سينماي ايران در زمينه هنر صدابرداري، صداگذاري و ميكس صدا و تصوير مي باشد و حاصل چهار دهه فعاليت ايشان در سينماي ايران، صداگذاري صدها فيلم كوتاه و بلند اعم از مستند و داستاني است كه اكثر آنها از آثار مطرح و ماندگار سينما به حساب مي آيند.

اسحاق خانزادي در سال 1329 در شهر كيلان دماوند به دنيا آمد. وي حدود سال هاي 42، 43 همزمان با تحصيل در استوديوي عصر طلايي مشغول به فعاليت مي شود و طي چند سال دستياري رموز و فنون صداگذاري را فرا گرفته و خود به صورت مستقل شروع به كار مي كند كه حاصل آن فيلم هايي همچون «خاك» ساخته مسعود كيميايي و «كوچه مردها» ساخته سعيد مطلبي است. در سال 1350 پس از اتمام تحصيلاتش در مقطع دبيرستان به استخدام وزارت فرهنگ و هنر وقت در مي آيد. در آنجا در كنار انبوه فيلم كوتاه و مستند و گزارشي و خبري، امور صداگذاري فيلم هاي مهمي نظير «باد صبا» ساخته هنرمند فقيد سينماي فرانسه "آلبر لاموريس" و فيلم هاي « طبيعت بي جان» و «يك اتفاق ساده» اثر كارگردان صاحب سبك، هنرمند فقيد سهراب شهيد ثالث را به انجام مي رساند.

در سال 57 همزمان با انقلاب شكوهمند اسلامي به اتفاق همكارانش از رويدادها و وقايع روز فيلم هاي زيادي تهيه مي نمايد كه مهمترين آن لحظه ورود امام در روز 12 بهمن 57 و مصاحبه با ايشان مي باشد. بعد از انقلاب اسحاق خانزادي در واحد صداي استوديوي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مشغول به فعاليت بوده و در اين مدت آثار ماندگار و ارزشمندي را با هنر خود به زيور صدا آراسته است.

برگزيده اي از آثار استاد را با هم مرور مي كنيم:

فيلم هاي قبل از انقلاب: بهرام شيردل، كوچه مردها، در امتداد شب، يك اتفاق ساده، طبيعت بي جان، چريكه تارا، باد صبا و خاك

فيلم هاي پس از انقلاب: ديار عاشقان، كمال الملك، گل هاي داودي ،عقاب ها، آب - باد - خاك، ماديان، اتوبوس، آنسوي مه، پرواز در شب، شير سنگي، گزارش يك قتل، كاني مانگا، پرنده كوچك خوشبختي، كشتي آنجليكا، جعفرخان از فرنگ برگشته، در مسير تندباد، ساوالان، اي ايران، آپارتمان شماره 13، پرده آخر، دو نفر و نصفي، دلشدگان، رقص خاك، تاواريش، جنگ نفتكش ها، خواهران غريب، كلاه قرمزي و پسر خاله، دنياي وارونه، حمله به اچ 3، توفان، دكل، سلطان، مرسدس، ضيافت، اعتراض، شوكران، نگين، مصائب شيرين، ساراي، پارتي ، قارچ سمي، بالاي شهر پايين شهر، سوپراستار، تسويه حساب، مرثيه برف، بي پول، صد سال به اين سال ها، مردي كه زياد مي دانست، آتش در زمستان، پرچم هاي قلعه كاوه، دايناسور، فرياد، حكم، رييس، محاكمه در خيابان، دنيا، دختر ايراني، وعده ديدار، سربازهاي جمعه، زن زيادي، آتش بس، ازدواج به سبك ايراني، خاطره و ...

سريال هاي تلويزيوني: بوعلي سينا، مردان آنجلس، مريم مقدس، دزدان مادربزرگ، سفر سبز، پرده عشق و ...

تهيه كننده: محمدرضا آقائي (برگرفته از بروشور اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي به مناسبت نكوداشت اسحاق خانزادي)